۱۷ مارس

25:1 خداوند در کوه سینا به موسی گفت:
²«بنی‌اسرائیل را خطاب کرده، بدیشان بگو: چون به زمینی که من به شما می‌دهم داخل شدید، آن زمین باید برای خداوند شَبّات نگاه دارد.
³شش سال مزرعۀ خود را بکارید، و شش سال تاکستان خود را هَرَس کنید و محصولش را گرد آورید؛
⁴اما سال هفتم، شَبّاتِ فراغت برای زمین باشد، یعنی شَبّات برای خداوند. مزرعۀ خود را مکارید و تاکستانتان را هَرَس مکنید.
⁵آنچه را خودروی است از مزرعۀ خود درو مکنید، و انگورِ تاکِ هَرَس نشدۀ خویش را مچینید. این سال، سالِ فراغت برای زمین باشد.
⁶محصول شَبّاتِ زمین، برای شما خوراک خواهد بود، یعنی خوراک شما، خوراکِ غلامان و کنیزانتان، خوراکِ خدمتکار روزمزدتان، و خوراکِ غریبی که با شما ساکن است؛
⁷نیز خوراکِ چارپایانتان و خوراکِ وحوشی که در زمین شما باشند: همۀ محصولِ آن به جهتِ خوراک خواهد بود.
⁸«برای خود هفت شَبّات از سالها بشمارید، یعنی هفت هفت سال، و این هفت شَبّات از سالها، برای شما چهل و نُه سال خواهد بود.
⁹آنگاه در روز دهم از ماه هفتم، به صدای بلند کَرِنا بنوازید؛ در روز کفّاره در سرتاسر سرزمینتان کَرِنا بنوازید.
¹⁰سال پنجاهم را تقدیس کنید و در سرتاسر زمین، برای همۀ ساکنانش به آزادی اعلام نمایید. این برای شما یوبیل باشد، و هر یک از شما به مِلک خود و نزد طایفۀ خویش بازگردد.
¹¹سال پنجاهم برای شما سال یوبیل باشد. در آن نه زراعت کنید، نه آنچه را که خودروی است درو کنید، و نه انگور تاکهای هرس نشده را بچینید.
¹²زیرا یوبیل است و باید برای شما مقدس باشد؛ فقط می‌توانید از محصولِ مزرعه بخورید.
¹³«در این سال یوبیل، هر یک از شما باید به مِلک خود بازگردد.
¹⁴اگر زمینی به همسایۀ خود می‌فروشید یا زمینی از همسایۀ خود می‌خرید، بر یکدیگر بی‌انصافی روا مدارید.
¹⁵با در نظر گرفتن شمار سالهای گذشته از یوبیل به همسایۀ خود بپردازید، و او نیز بر حسب شمار سالهای محصول به شما بفروشد.
¹⁶اگر سالها بسیار باشد، بر بها بیفزایید، و اگر سالها اندک باشد، از بها بِکاهید، زیرا آنچه به شما می‌فروشد تعداد محصول است.
¹⁷بر یکدیگر بی‌انصافی روا مدارید، بلکه از خدای خود بترسید؛ زیرا من یهوه خدای شما هستم.
¹⁸«پس فرایض مرا به جا آورید و قوانین مرا نگاه داشته، به آنها عمل کنید تا در زمین در امنیت ساکن شوید.
¹⁹آنگاه زمین ثمر خود را خواهد داد، و شما سیر خواهید خورد و در زمین در امنیت خواهید زیست.
²⁰اگر بگویید: ”پس در سال هفتم چه بخوریم، زیرا نه می‌توانیم بکاریم و نه می‌توانیم محصول خود را گرد آوریم؟“
²¹من در سال ششم برکت خود را بر شما امر خواهم کرد، و محصول زمین برای سه سال کافی خواهد بود.
²²چون در سال هشتم می‌کارید، از محصول کهنه تا سال نهم بخورید؛ یعنی تا محصول برسد، از کهنه بخورید.
²³«زمین را نمی‌توان برای همیشه فروخت، زیرا زمین از آنِ من است، و شما نزد من غریب و میهمان هستید.
²⁴در تمام زمینِ مِلک شما، امکان بازخریدِ زمین فراهم باشد.
²⁵«اگر برادرت فقیر شود و قسمتی از مِلک خود را بفروشد، باید ولیّ یعنی نزدیکترین خویشِ او بیاید و آنچه را که برادرش فروخته است، بازخرید کند.
²⁶اگر کسی ولیّ‌ای نداشته باشد، اما وضع خود او بهتر شود و از عهدۀ بازخرید آن برآید،
²⁷باید سالهایی را که از فروش آن گذشته بشمارد، و مابه‌التفاوت را به شخصی که زمین را از او خریده بود بپردازد؛ آنگاه می‌تواند به مِلک خود بازگردد.
²⁸اما اگر یارای باز پس گرفتن آن نداشته باشد، آنگاه آنچه فروخته است تا سال یوبیل نزد خریدار باقی خواهد ماند. و در یوبیل، آزاد خواهد شد، و او خواهد توانست به مِلک خود بازگردد.
²⁹«اگر کسی خانۀ مسکونی در شهر حصاردار بفروشد، تا یک سال پس از فروش، حقِ بازخرید آن را خواهد داشت؛ او تا یک سال حق بازخرید دارد.
³⁰اگر تا یک سالِ تمام آن را بازخرید نکرد، خانۀ مسکونی واقع در شهرِ حصاردار به‌طور دائم و نسل اندر نسل از آنِ خریدار خواهد بود، و در سال یوبیل آزاد نخواهد شد.
³¹اما خانه‌های روستاها که حصار گرد خود ندارند، جزو مزارع شمرده خواهند شد. آنها را می‌توان بازخرید کرد، و باید در سال یوبیل آزاد گردند.
³²و اما در خصوص شهرهای لاویان، آنان می‌توانند خانه‌های واقع در شهرهای متعلق به خود را هر زمان بازخرید کنند.
³³هرآنچه از مایملک لاویان قابل بازخرید باشد، یعنی خانۀ فروخته شده در شهرهای متعلق به ایشان، در سال یوبیل آزاد خواهد شد؛ زیرا خانه‌های واقع در شهرهای لاویان، مایملک ایشان در میان بنی‌اسرائیل است.
³⁴اما چراگاههای حومۀ شهرهای لاویان نباید فروخته شود، زیرا مِلک ابدی ایشان است.
³⁵«اگر برادرت فقیر شود و محتاج تو گردد، از او مانند غریب و میهمان دستگیری کن تا بتواند در جوار تو زندگی کند.
³⁶از او رِبا و سود مَسِتان، بلکه از خدای خود بترس، تا برادرت بتواند در جوار تو زیست کند.
³⁷نقد خود را به رِبا به او مده و نه خوراک خود را به سود.
³⁸من یهوه خدای شما هستم، که شما را از سرزمین مصر بیرون آوردم تا زمین کنعان را به شما ببخشم، و خدای شما باشم.
³⁹«اگر برادرت نزد تو فقیر شود و خود را به تو بفروشد، او را به خدمت غلامی مگمار؛
⁴⁰بلکه چون کارگرِ مزدبگیر و میهمان نزد تو باشد، و تا سال یوبیل نزد تو خدمت کند.
⁴¹آنگاه از نزد تو بیرون رود، او و فرزندانش، و نزد طایفۀ خود و به ملکِ پدران خویش بازگردد.
⁴²زیرا آنان غلامان منند، که ایشان را از سرزمین مصر بیرون آوردم؛ پس نباید به غلامی فروخته شوند.
⁴³بر او بی‌رحمانه حکم مَران، بلکه از خدای خود بترس.
⁴⁴«و اما در خصوص غلامان و کنیزانتان، که به شما تعلق دارند، آنها باید از اقوام پیرامون شما باشند؛ از آنها می‌توانید غلامان و کنیزان برای خود بخرید.
⁴⁵نیز می‌توانید از فرزندان بیگانگانی که نزد شما غربت گزیده‌اند و از طایفه‌های آنها که نزد شما هستند و در سرزمین شما زاده شده‌اند، غلامان و کنیزان بخرید؛ و آنان جزو اموال شما خواهند بود.
⁴⁶می‌توانید ایشان را پس از خود برای پسرانتان واگذارید تا دارائی موروثی باشند و آنها را تا ابد به غلامی بگیرید. اما در خصوص برادرانتان بنی‌اسرائیل، کسی نباید بر دیگری بی‌رحمانه حکم براند.
⁴⁷«اگر غریب یا میهمانی نزد شما دولتمند گردد، و برادرت نزد او فقیر شود و خود را به غریب یا میهمانی که نزد شماست و یا به یکی از طایفۀ آن غریب بفروشد،
⁴⁸پس از فروخته شدن، حق بازخرید خواهد داشت. یکی از برادرانش می‌تواند او را بازخرید کند،
⁴⁹یا عمو یا پسرعمویش می‌تواند او را بازخرید کند؛ یا خویشاوندی نزدیک از طایفه‌اش می‌تواند او را بازخرید کند؛ یا اگر خود دولتمند شود، می‌تواند خود را بازخرید کند.
⁵⁰با خریدار خود از سالی که خود را به او فروخت تا سال یوبیل حساب کند، و بهای او بسته به شمار سالها باشد؛ با او باید بر حسب روزهای کار یک کارگر مزدبگیر حساب شود.
⁵¹اگر هنوز سالهای زیادی باقی مانده باشد، باید به همان اندازه مقداری از بهای فروش خود را جهت بازخریدِ خود بپردازد.
⁵²و اگر سالهای کمی تا سال یوبیل باقی مانده باشد، باید به اندازۀ سالهای خدمتش حساب کرده، جهت بازخریدِ خود بپردازد.
⁵³او باید با وی همچون کارگر مزدبگیری که سال به سال استخدام می‌شود رفتار کند؛ و نباید در نظر شما بی‌رحمانه بر وی حکم براند.
⁵⁴اگر از این راهها بازخرید نشود، او و فرزندانش با وی باید در سال یوبیل آزاد گردند؛
⁵⁵زیرا مَنَم آن که بنی‌اسرائیل غلام اویند. آنان غلامان منند، که ایشان را از سرزمین مصر بیرون آوردم: من یهوه خدای شما هستم.

135:1 هَلِلویاه! نام خداوند را بستایید! ای خدمتگزاران خداوند، ستایش کنید؛
²ای شما که در خانۀ خداوند به خدمت می‌ایستید، در صحنهای خانۀ خدای ما!
³خداوند را بستایید، زیرا خداوند نیکوست؛ نام او را بسرایید، زیرا که دلپسند است.
⁴زیرا خداوند یعقوب را برای خود برگزید، و اسرائیل را، چون مُلکِ خاص خویش.
⁵می‌دانم که خداوندْ بزرگ است؛ خداوندگار ما برتر است از تمامی خدایان.
⁶خداوند هرآنچه را که بخواهد، به انجام می‌رساند، در آسمان و بر زمین، در دریاها و همۀ ژرفناها!
⁷اوست که ابرها را از کرانهای زمین برمی‌آورَد؛ که برای باران برقها می‌سازد و باد را از مخزنهای خویش بیرون می‌آورَد.
⁸اوست که نخست‌زادگان مصر را کشت، هم از آدمیان، هم از حیوانات.
⁹آیات و عجایب خود را در میان تو ای مصر فرستاد، بر ضد فرعون و تمامی خادمانش!
¹⁰قومهای بسیار را زد و شاهان مقتدر را کُشت:
¹¹سیحون، شاه اَموریان، عوج، شاه باشان، و جمله ممالک کنعان را.
¹²و سرزمین ایشان را به میراث بخشید، به میراث قوم خود اسرائیل.
¹³خداوندا، نام تو جاودانه است، و آوازه‌ات، ای خداوند، در همۀ نسلها!
¹⁴زیرا خداوند قوم خود را دادرسی خواهد کرد، و بر خادمانش شفقت خواهد فرمود.
¹⁵بتهای قومها طلا و نقره بیش نیستند، کار دستهای انسان.
¹⁶دهان دارند، اما سخن نمی‌گویند، چشم دارند، اما نمی‌بینند؛
¹⁷گوش دارند، اما نمی‌شنوند، و در دهانشان نَفَسی نیست.
¹⁸سازندگان آنها مانند خودشان خواهند شد، و هر که بر آنها توکل کند.
¹⁹ای خاندان اسرائیل، خداوند را متبارک خوانید! ای خاندان هارون، خداوند را متبارک خوانید!
²⁰ای خاندان لاوی، خداوند را متبارک خوانید! ای ترسندگان او، خداوند را متبارک خوانید!
²¹خداوند از صَهیون متبارک باد، او که در اورشلیم مسکن دارد! هَلِلویاه!

136:1 خداوند را سپاس گویید زیرا که نیکوست، و محبت او جاودانه است.
²خدای خدایان را سپاس گویید، زیرا که محبت او جاودانه است.
³رَبّ‌الارباب را سپاس گویید، زیرا که محبت او جاودانه است؛
⁴او را که تنها شگفتیهای عظیم می‌کند، زیرا که محبت او جاودانه است؛
⁵او را که به خردمندی آسمانها را آفرید، زیرا که محبت او جاودانه است؛
⁶او را که زمین را بر آبها گسترانید، زیرا که محبت او جاودانه است؛
⁷او را که نورافشانهای بزرگ آفرید، زیرا که محبت او جاودانه است؛
⁸خورشید را برای سلطنت بر روز، زیرا که محبت او جاودانه است؛
⁹ماه و ستارگان را برای سلطنت بر شب، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹⁰او را که نخست‌زادگان مصر را زد، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹¹و اسرائیل را از میان ایشان بیرون آورد، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹²با دستی مقتدر و بازویی دراز، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹³او را که دریای سرخ را به دو نیم کرد، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹⁴و اسرائیل را از میان آن عبور داد، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹⁵اما فرعون و لشکرش را به دریای سرخ افکند، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹⁶او را که قوم خویش را در بیابان رهبری کرد، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹⁷او را که پادشاهان بزرگ را زد، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹⁸او را که شاهان مقتدر را کُشت، زیرا که محبت او جاودانه است؛
¹⁹سیحون شاه اَموریان را، زیرا که محبت او جاودانه است؛
²⁰و عوج شاه باشان را، زیرا که محبت او جاودانه است؛
²¹و زمین ایشان را به میراث داد، زیرا که محبت او جاودانه است؛
²²میراثی برای خادم خود اسرائیل، زیرا که محبت او جاودانه است؛
²³او را که ما را در ذلّتمان به یاد آورد، زیرا که محبت او جاودانه است؛
²⁴و ما را از چنگ خصمانمان در ربود، زیرا که محبت او جاودانه است؛
²⁵او را که همۀ جانداران را خوراک می‌دهد، زیرا که محبت او جاودانه است.
²⁶خدای آسمانها را سپاس گویید، زیرا که محبت او جاودانه است.

8:1 پس از آن، عیسی شهر به شهر و روستا به روستا می‌گشت و به پادشاهی خدا بشارت می‌داد. آن دوازده تن نیز با وی بودند،
²و نیز شماری از زنان که از ارواح پلید و بیماری شفا یافته بودند: مریم معروف به مَجدَلیّه که از او هفت دیو اخراج شده بود،
³یوآنّا همسر خوزا، مباشر هیرودیس، سوسن و بسیاری زنان دیگر. این زنان از دارایی خود برای رفع نیازهای عیسی و شاگردانش تدارک می‌دیدند.
⁴چون مردم از بسیاری شهرها به دیدن عیسی می‌آمدند و جمعیتی انبوه گرد ‌آمد، او این مَثَل را آورد:
⁵«روزی برزگری برای پاشیدن بذرِ خود بیرون رفت. چون بذر می‌پاشید، برخی در راه افتاد و لگدمال شد و پرندگان آسمان آنها را خوردند.
⁶برخی دیگر در زمین سنگلاخ افتاد، و چون رویید، خشک شد، چرا که رطوبتی نداشت.
⁷برخی نیز میان خارها افتاد و خارها با بذرها نمو کرده، آنها را خفه کرد.
⁸امّا برخی از بذرها در زمین نیکو افتاد و نمو کرد و صد چندان بار آورد.» چون این را گفت، ندا در داد: «هر که گوش شنوا دارد، بشنود!»
⁹شاگردانش معنی این مَثَل را از او پرسیدند.
¹⁰گفت: «درک رازهای پادشاهی خدا به شما عطا شده است، امّا با دیگران در قالب مَثَل سخن می‌گویم، تا: «”بنگرند، امّا نبینند؛ بشنوند، امّا نفهمند.“
¹¹«معنی مَثَل این است: بذر، کلام خداست.
¹²بذرهایی که در راه می‌افتد، کسانی هستند که کلام را می‌شنوند، امّا ابلیس می‌آید و آن را از دلشان می‌رباید، تا نتوانند ایمان آورند و نجات یابند.
¹³بذرهایی که بر زمین سنگلاخ می‌افتد کسانی هستند که چون کلام را می‌شنوند، آن را با شادی می‌پذیرند، امّا ریشه نمی‌دوانند. اینها اندک زمانی ایمان دارند، امّا به هنگام آزمایش، ایمان خود را از دست می‌دهند.
¹⁴بذرهایی که در میان خارها می‌افتد، کسانی هستند که می‌شنوند، امّا چون می‌روند نگرانیها، ثروت و لذات زندگی آنها را خفه می‌کند و به‌ثمر نمی‌رسند.
¹⁵امّا بذرهایی که بر زمین نیکو می‌افتد، کسانی هستند که کلام را با دلی پاک و نیکو می‌شنوند و آن را نگاه داشته، پایدار می‌مانند و ثمر می‌آورند.
¹⁶«هیچ‌کس چراغ را برنمی‌افروزد تا سرپوشی بر آن نهد یا آن را زیر تخت بگذارد! بلکه چراغ را بر چراغدان می‌گذارند تا هر که داخل شود، روشنایی را ببیند.
¹⁷زیرا هیچ چیزِ پنهانی نیست که آشکار نشود و هیچ چیز نهفته‌ای نیست که معلوم و هویدا نگردد.
¹⁸پس دقّت کنید چگونه می‌شنوید، زیرا به آن که دارد بیشتر داده خواهد شد و از آن که ندارد، همان هم که گمان می‌کند دارد، گرفته خواهد شد.»
¹⁹در این هنگام، مادر و برادران عیسی آمدند تا او را ببینند، امّا ازدحام جمعیت چندان بود که نتوانستند به او نزدیک شوند.
²⁰پس به وی خبر دادند که: «مادر و برادرانت بیرون ایستاده‌اند و می‌خواهند تو را ببینند.»
²¹در پاسخ گفت: «مادر و برادران من کسانی هستند که کلام خدا را می‌شنوند و به آن عمل می‌کنند.»
²²روزی عیسی به شاگردان خود گفت: «به آن سوی دریاچه برویم.» پس سوار قایق شدند و به پیش راندند.
²³و چون می‌رفتند، عیسی به خواب رفت. ناگاه تندبادی بر دریا وزیدن گرفت، چندان که قایق از آب پر می‌شد و جانشان به خطر افتاد.
²⁴شاگردان نزد عیسی رفتند و او را بیدار کرده، گفتند: «ای استاد، ای استاد، چیزی نمانده غرق شویم!» عیسی بیدار شد و بر باد و امواج خروشان نهیب زد. توفان فرو~نشست و آرامش برقرار شد.
²⁵پس به ایشان گفت: «ایمانتان کجاست؟» شاگردان با بهت و وحشت از یکدیگر می‌پرسیدند: «این کیست که حتی به باد و آب فرمان می‌دهد و از او فرمان می‌برند.»
²⁶پس به ناحیۀ جِراسیان رسیدند که آن سوی دریا، مقابل جلیل قرار داشت.
²⁷چون عیسی قدم بر ساحل نهاد، مردی دیوزده از مردمان آن شهر بدو برخورد که دیرگاهی لباس نپوشیده و در خانه‌ای زندگی نکرده بود، بلکه در گورها به سر می‌برد.
²⁸چون او عیسی را دید، نعره برکشید و به پایش افتاد و با صدای بلند فریاد برآورد: «ای عیسی، پسر خدای متعال، تو را با من چه کار است؟ تمنا دارم عذابم ندهی!»
²⁹زیرا عیسی به روح پلید دستور داده بود از او به در آید. آن روح بارها او را گرفته بود و با آنکه دست و پایش را به زنجیر می‌بستند و از او نگهبانی می‌کردند، بندها را می‌گسست و دیو او را به جایهای نامسکون می‌کشاند.
³⁰عیسی از او پرسید: «نامت چیست؟» پاسخ داد: «لِژیون،» زیرا دیوهای بسیار به درونش رفته بودند.
³¹آنها التماس‌کنان از عیسی خواستند که بدیشان دستور ندهد به هاویه روند.
³²در آن نزدیکی، گلۀ بزرگی خوک در دامنۀ تپه مشغول چرا بود. دیوها از عیسی خواهش کردند اجازه دهد به درون خوکها روند، و او نیز اجازه داد.
³³پس، دیوها از آن مرد بیرون آمدند و به درون خوکها رفتند، و خوکها از سراشیبی تپه به درون دریا هجوم بردند و غرق شدند.
³⁴چون خوکبانان این را دیدند، گریختند و در شهر و روستا، ماجرا را بازگفتند.
³⁵پس مردم بیرون آمدند تا آنچه را روی داده بود ببینند، و چون نزد عیسی رسیدند و دیدند آن مرد که دیوها از او به در آمده بودند، جامه به تن کرده و عاقل پیش پاهای عیسی نشسته است، ترسیدند.
³⁶کسانی که ماجرا را به چشم دیده بودند، برای ایشان بازگفتند که مرد دیوزده چگونه شفا یافته بود.
³⁷پس همۀ مردمِ ناحیۀ جِراسیان از عیسی خواستند از نزدشان برود، زیرا ترسی عظیم بر آنان چیره شده بود. او نیز سوار قایق شد و رفت.
³⁸مردی که دیوها از او بیرون آمده بودند، از عیسی تمنا کرد بگذارد با وی همراه شود، امّا عیسی او را روانه کرد و گفت:
³⁹«به خانۀ خود برگرد و آنچه خدا برایت کرده است، بازگو.» پس رفت و در سرتاسر شهر اعلام کرد که عیسی برای او چه کرده است.
⁴⁰چون عیسی بازگشت، مردم به گرمی از او استقبال کردند، زیرا همه چشم به راهش بودند.
⁴¹در این هنگام، مردی یایروس نام، که رئیس کنیسه بود، آمد و به پای عیسی افتاده، التماس کرد به خانه‌اش برود،
⁴²زیرا تنها دخترش که حدود دوازده سال داشت، در حال مرگ بود. هنگامی که عیسی در راه بود، جمعیت سخت بر او ازدحام می‌کردند.
⁴³در آن میان، زنی بود که دوازده سال دچار خونریزی بود و [با اینکه تمام دارایی خود را صرف طبیبان کرده بود،] کسی را توانِ درمانش نبود.
⁴⁴او از پشت سر به عیسی نزدیک شد و لبۀ ردای او را لمس کرد. در دم خونریزی‌اش قطع شد.
⁴⁵عیسی پرسید: «چه کسی مرا لمس کرد؟» چون همه انکار کردند، پطرس گفت: «استاد، مردم از هر سو احاطه‌ات کرده‌اند و بر تو ازدحام می‌کنند!»
⁴⁶امّا عیسی گفت: «کسی مرا لمس کرد! زیرا دریافتم نیرویی از من صادر شد!»
⁴⁷آن زن چون دید نمی‌تواند پنهان بماند، ترسان و لرزان پیش آمد و به پای او افتاد و در برابر همگان گفت که چرا او را لمس کرده و چگونه در دَم شفا یافته است.
⁴⁸عیسی به او گفت: «دخترم، ایمانت تو را شفا داده است. به سلامت برو.»
⁴⁹عیسی هنوز سخن می‌گفت که کسی از خانۀ یایروس، رئیس کنیسه، آمد و گفت: «دخترت مرد، دیگر استاد را زحمت مده.»
⁵⁰عیسی چون این را شنید، به یایروس گفت: «مترس! فقط ایمان داشته باش! دخترت شفا خواهد یافت.»
⁵¹هنگامی که به خانۀ یایروس رسید، نگذاشت کسی جز پطرس و یوحنا و یعقوب و پدر و مادر دختر با او به خانه درآیند.
⁵²همۀ مردم برای دختر شیون و زاری می‌کردند. عیسی گفت: «زاری مکنید، زیرا نمرده بلکه در خواب است.»
⁵³آنها ریشخندش کردند، چرا که می‌دانستند دختر مرده است.
⁵⁴امّا عیسی دست دخترک را گرفت و گفت: «دخترم، برخیز!»
⁵⁵روح او بازگشت و در دَم از جا برخاست. عیسی فرمود تا به او خوراک دهند.
⁵⁶والدین دختر غرق در حیرت بودند، امّا او بدیشان امر فرمود که ماجرا را به کسی بازنگویند.