۳۰ مارس

12:1 مریم و هارون به سبب زن حبشی که موسی گرفته بود، بر ضد او سخن گفتند، زیرا او زنی حبشی اختیار کرده بود.
²آنان گفتند: «آیا براستی خداوند تنها به واسطۀ موسی سخن گفته است؟ آیا به واسطۀ ما نیز سخن نگفته؟» و خداوند این را شنید.
³حال، موسی مردی بسیار حلیم بود، بیش از تمامی مردمان روی زمین.
⁴در دم، خداوند به موسی و هارون و مریم گفت: «شما هر سه نزد خیمۀ ملاقات بیرون آیید.» پس آنان هر سه بیرون آمدند.
⁵آنگاه خداوند در ستونی از ابر نزول کرده، به دَرِ خیمه ایستاد و هارون و مریم را فرا~خواند و ایشان هر دو پیش آمدند.
⁶و او گفت: «سخنان مرا بشنوید: اگر نبی‌ای در میان شما باشد، من که خداوندم، خود را در رؤیا بدو می‌شناسانم و در خواب با وی سخن می‌گویم.
⁷اما با خدمتگزارم موسی چنین نمی‌کنم؛ او در همۀ خانۀ من امین است.
⁸با او رو به رو سخن می‌گویم، آشکارا و نه با رمزها؛ و او شمایل خداوند را نظاره می‌کند. پس چرا از سخن گفتن بر ضد خدمتگزارم موسی نترسیدید؟»
⁹آنگاه خشم خداوند بر ایشان برافروخته شد، و او آنجا را ترک کرد.
¹⁰چون ابر از فراز خیمه برفت، اینک مریم از جذام همچون برف سفید شده بود! و هارون به سوی مریم نگریست، و اینک او جذامی بود.
¹¹پس به موسی گفت: «ای سرورم، تمنا اینکه گناهی را که از سرِ حماقت مرتکب شده‌ایم، بر ما محسوب مدار.
¹²مگذار مریم همچون طفل سقط شده‌ای باشد که چون از رَحِم مادرش بیرون می‌آید، نصف بدنش خورده شده است.»
¹³آنگاه موسی نزد خداوند فریاد برآورده، گفت: «خدایا، تمنا دارم او را شفا دهی.»
¹⁴اما خداوند به موسی گفت: «اگر پدرش بر صورت او آبِ دهان می‌انداخت، آیا تا هفت روز خجل نمی‌بود؟ بگو هفت روز بیرون از اردوگاه بماند، و پس از آن باز به درون آید.»
¹⁵پس مریم هفت روز بیرون از اردوگاه ماند، و قوم تا بازگردانیده شدن وی، کوچ نکردند.
¹⁶پس از آن، قوم از حَضیروت کوچ کرده، در صحرای فاران اردو زدند.

13:1 خداوند موسی را خطاب کرده، گفت:
²«مردانی بفرست تا سرزمین کنعان را که به بنی‌اسرائیل می‌دهم، تجسس کنند؛ از هر قبیلۀ اجدادی، یکی را که از رهبران ایشان باشد، بفرستید.»
³پس موسی به فرمان خداوند، ایشان را از صحرای فاران فرستاد. ایشان همگی از سران بنی‌اسرائیل بودند.
⁴این است نامهای ایشان: از قبیلۀ رِئوبین، شَمّوعا پسر زَکّور؛
⁵از قبیلۀ شمعون، شافاط پسر حوری؛
⁶از قبیلۀ یهودا، کالیب پسر یِفُنّه؛
⁷از قبیلۀ یِساکار، یِجال پسر یوسف؛
⁸از قبیلۀ اِفرایِم، هوشع پسر نون؛
⁹از قبیلۀ بِنیامین، فَلْطی پسر رافو؛
¹⁰از قبیلۀ زِبولون، جَدّیئیل پسر سودی؛
¹¹از قبیلۀ یوسف، یعنی از قبیلۀ مَنَسی، جَدّی پسر سوسی؛
¹²از قبیلۀ دان، عَمّیئیل پسر جِمَلّی؛
¹³از قبیلۀ اَشیر، سِتور پسر میکائیل؛
¹⁴از قبیلۀ نَفتالی، نَخبی پسر وُفسی؛
¹⁵از قبیلۀ جاد، جِاوئیل پسر ماکی.
¹⁶این بود نامهای مردانی که موسی برای تجسس زمین فرستاد. و موسی، هوشع پسر نون را یوشَع نام نهاد.
¹⁷چون موسی ایشان را به تجسس سرزمین کنعان می‌فرستاد، به آنها گفت: «به نِگِب و به کوهستان برآیید.
¹⁸ببینید آن سرزمین چگونه است، و آیا مردمانی که در آن ساکنند نیرومندند یا ضعیف، اندکند یا پرشمار.
¹⁹و سرزمینی که در آن زندگی می‌کنند چگونه است؟ نیک است یا بد؟ و در چه قسم شهرهایی ساکنند، بی‌حصار یا حصاردار؟
²⁰خاک آن چگونه است، غنی یا فقیر؟ درخت دارد یا نه؟ و قوی‌دل شده، قدری از میوۀ آن سرزمین بیاورید.» و آن هنگام، موسم نوبر انگور بود.
²¹پس ایشان برآمده، از صحرای صین تا رِحوب، نزد لِبوحَمات، آن سرزمین را تجسس کردند.
²²آنان از میان نِگِب برآمده، به حِبرون رسیدند. اَخیمان، شیشای و تِلمای، نسل عَناق در آنجا ساکن بودند. حِبرون هفت سال پیش از صوعَنِ مصر بنا شده بود.
²³چون به وادی اِشکول رسیدند، از آنجا شاخه‌ای که یک خوشه انگور بر آن بود، بریدند و دو تن از ایشان آن را بر تیرکی چوبی با قدری انار و انجیر حمل کرده، آوردند.
²⁴آن مکان به سبب خوشۀ انگوری که بنی‌اسرائیل از آنجا بریده بودند، وادی اِشکول نامیده شد.
²⁵در پایان چهل روز، آنان از تجسس زمین بازگشتند.
²⁶و نزد موسی و هارون و تمامی جماعت بنی‌اسرائیل به قادِش در صحرای فاران آمدند و برای ایشان و برای تمامی جماعت خبر آورده، میوه‌های آن سرزمین را بدیشان نشان دادند.
²⁷آنان به او چنین گزارش دادند: «به سرزمینی که ما را بدان فرستادی، رفتیم. به درستی که شیر و شهد در آن جاری است، و میو‌ه‌اش این است.
²⁸اما مردمانی که در آن زمین ساکنند نیرومندند، و شهرها حصاردار است و بسیار عظیم. افزون بر این، بنی‌عَناق را نیز در آنجا دیدیم.
²⁹عَمالیقیان در زمین نِگِب ساکنند؛ حیتّیان و یِبوسیان و اَموریان در کوهستان زندگی می‌کنند؛ و کنعانیان نزد دریا و بر کنارۀ اردن سکونت دارند.»
³⁰آنگاه کالیب در حضور موسی قوم را ساکت کرده، گفت: «بی‌درنگ برویم و آن را تصرف کنیم، زیرا به‌یقین می‌توانیم بر آن غالب شویم.»
³¹اما مردانی که همراه او رفته بودند، گفتند: «ما را توان مقابله با آن مردمان نیست، زیرا از ما نیرومندترند.»
³²و دربارۀ سرزمینی که تجسس کرده بودند، اخبار بد میان بنی‌اسرائیل منتشر ساخته، می‌گفتند: «سرزمینی که برای تجسس از آن گذشتیم، سرزمینی است که ساکنانش را فرو~می‌بلعد، و تمامی اقوامی که در آنجا دیدیم، غول‌پیکر بودند.
³³نِفیلیان را در آنجا دیدیم. بنی‌عَناق از نِفیلیانند. ما در نظر خود همچون ملخ بودیم و در نظر ایشان نیز همچنین.»

8:1 آیا حکمت ندا در نمی‌دهد و فهم آوای خویش بلند نمی‌کند؟
²بر بلندیهای کنار راه می‌ایستد و نیز آنجا که راهها به هم می‌رسند.
³کنار دروازه‌های ورود به شهر و بر مدخلها بانگ برمی‌آورد:
⁴«شما را ای مردمان ندا می‌دهم، آوای خویش بر همۀ آدمیان بلند می‌کنم.
⁵ای ساده‌لوحان، هوشمندی را دریابید و ای جاهلان، دانادلی را به دست آرید.
⁶گوش فرا~دهید، زیرا گفتنیهای ارزنده دارم و لبانم را به بیان درستیها می‌گشایم.
⁷بر زبانم حقیقت جاری می‌شود، و لبانم از شرارت کراهت دارد.
⁸سخنان دهانم همه بر حق است و هیچ انحراف و کجی در آن نیست.
⁹همۀ آنها بر شخص فهیم، روشن است و در چشم یابندگان معرفت، درست.
¹⁰رهنمود مرا به جای نقره اختیار کنید، و دانش را بیش از طلای ناب.
¹¹زیرا حکمت از یاقوت ارزشمندتر است، و تمامی نفایس را با آن سَرِ برابری نیست.
¹²«من که حکمتم، با هوشمندی همخانه‌ام و از دانش و دوراندیشی برخوردارم.
¹³ترس خداوند، نفرت از بدی است؛ من از کبر و غرور، راه بد و زبان منحرف نفرت دارم.
¹⁴مشورت و خردمندی از آنِ من است، من فهم و قوّت را در اختیار دارم.
¹⁵به مدد من پادشاهان پادشاهی می‌کنند و حاکمان به عدالت حکم می‌نمایند.
¹⁶به واسطۀ من، فرمانروایان حکم می‌رانند، و نیز شریفان و جملۀ داورانِ عادل.
¹⁷آنان را که دوستم دارند، دوست می‌دارم، و آنان که مرا به جِدّ بجویند، می‌یابند.
¹⁸دولت و جلال با من است، توانگریِ پایدار و عدالت.
¹⁹میوۀ من از طلا نیکوتر است، از طلای ناب، و محصول من بِه از نقرۀ اعلاست.
²⁰در طریق پارسایی می‌خرامم، و در راههای عدالت گام می‌زنم.
²¹به دوستدارانم، توانگری به میراث می‌بخشم و خزاینشان را مملو می‌سازم.
²²«خداوند مرا در آغازِ راه خویش تولد بخشید، پیش از کارهای خود در زمانهای قدیم.
²³من از ازل شکل گرفتم، در ابتدا، پیش از آغاز جهان.
²⁴آنگاه که هنوز ژرفاها نبود، من زاده شدم، زمانی که هیچ چشمۀ پرآبی وجود نداشت؛
²⁵پیش از آنکه کوهها بر پا شوند، پیش از تپه‌ها، من زاده شدم؛
²⁶پیش از آنکه زمین و دشتها را بیافریند یا ذره‌ای از غبار جهان را.
²⁷آنگاه که آسمانها را استوار ساخت و افق را بر سطح ژرفا نشان گذاشت، من آنجا بودم؛
²⁸آنگاه که ابرها را در بالا برنشانید و چشمه‌های ژرفا را استوار ساخت؛
²⁹چون بر دریا حد قرار داد تا آبها از فرمان او تجاوز نکنند، و زمانی که بنیان زمین را نشان گذاشت.
³⁰آنگاه همچون معماری در کنار او بودم و هر روزه لذت بسیار می‌بردم، و همیشه در حضورش پایکوبی می‌کردم؛
³¹و پایکوبی من در جهانِ مسکونِ او و لذت من در بنی‌آدم بود.
³²«پس حال، ای پسران، به من گوش فرا~دهید؛ خوشا به حال آنان که طریقهای مرا نگاه دارند.
³³رهنمود را بشنوید و حکیم باشید و از آن غفلت مکنید.
³⁴خوشا به حال آن که به من گوش فرا~دهد و هر روزه بر دروازه‌های من دید‌بانی کند و بر دَرم به انتظار بنشیند.
³⁵زیرا هر که مرا یابد، حیات را یافته است و لطف خداوند شامل حالش می‌شود.
³⁶اما هر که از یافتنِ من درمانَد، بر جان خود زیان رسانده است و هر که از من نفرت کند، مرگ را دوست داشته است!»

9:1 حکمت، خانۀ خود را بنا کرده و هفت ستون خویش را تراشیده است.
²او گوشت خود را طبخ کرده، شراب خویش را برآمیخته، و سفره‌اش را نیز آراسته است.
³کنیزانش را گسیل داشته و از بالاترین نقطۀ شهر ندا در می‌دهد:
⁴«هر آن که ساده‌لوح است بدین‌جا بیاید!» و به کم‌عقلان، می‌گوید:
⁵«بیایید از طعام من بخورید و از شرابی که برآمیخته‌ام، بنوشید.
⁶ساده‌لوحیِ خود را ترک کنید که خواهید زیست؛ و در طریق فهم گام بردارید.»
⁷«هر که تمسخرگری را تأدیب کند، به استقبال بی‌حرمتی می‌رود؛ هر که مرد شریر را توبیخ کند، بد می‌بیند.
⁸تمسخرگر را توبیخ مکن، مبادا از تو نفرت کند؛ حکیم را توبیخ کن، که تو را دوست خواهد داشت.
⁹حکیم را بیاموز که حکیمتر خواهد شد؛ پارسا را تعلیم ده که آموخته‌هایش افزون خواهد گشت.
¹⁰«ترس خداوند آغاز حکمت است، و شناخت آن قدوس، بصیرت.
¹¹زیرا به واسطۀ من، روزهای تو بسیار خواهد شد و بر سالهای عمرت افزوده خواهد گردید.
¹²اگر حکیمی، خود از آن بهره خواهی برد؛ اگر تمسخرگری، خود به تنهایی زیان خواهی دید.»
¹³بانو ’جهالت‘، یاوه‌گو است و ساده‌لوح، و هیچ نمی‌داند.
¹⁴بر درِ خانۀ خود می‌نشیند، بر کرسی‌ای در بالاترین نقطۀ شهر،
¹⁵و رهگذران را ندا می‌دهد، آنان را که مستقیم به راه خود می‌روند:
¹⁶«ای ساده‌لوحان، بدین سو آیید!» و به کم‌عقلان، گوید:
¹⁷«آبِ دزدیده شیرین است؛ و نانی که پنهانی خورده شود، لذیذ.»
¹⁸اما نمی‌دانند که مردگان، در آنجایند، و مهمانان او در اعماق گورند.

22:1 و امّا عید فَطیر که به پِسَخ معروف است نزدیک می‌شد،
²و سران کاهنان و علمای دین در جستجوی راهی مناسب برای کشتن عیسی بودند، زیرا از شورش مردم بیم داشتند.
³آنگاه شیطان در یهودای معروف به اَسخَریوطی که یکی از دوازده شاگرد بود، رخنه کرد.
⁴او نزد سران کاهنان و فرماندهان نگهبانان معبد رفت و با آنان گفتگو کرد که چگونه عیسی را به دست ایشان تسلیم کند.
⁵آنان شاد شدند و موافقت کردند مبلغی به او بدهند.
⁶او نیز پذیرفت و در پی فرصت بود تا در غیاب مردم، عیسی را به آنان تسلیم کند.
⁷پس روز عید فَطیر که می‌بایست برۀ پِسَخ قربانی شود، فرا~رسید.
⁸عیسی، پطرس و یوحنا را فرستاده، گفت: «بروید و شام پِسَخ را برایمان تدارک ببینید تا بخوریم.»
⁹پرسیدند: «کجا می‌خواهی تدارک ببینیم؟»
¹⁰پاسخ داد: «هنگامی که داخل شهر می‌شوید، مردی با کوزه‌ای آب به شما برمی‌خورد. از پی او به خانه‌ای بروید که بدان داخل می‌شود
¹¹و به صاحبخانه بگویید: ”استاد می‌گوید: ’میهمانخانه کجاست تا شام پِسَخ را با شاگردانم بخورم؟“‘
¹²او بالاخانۀ بزرگ و مفروشی به شما نشان خواهد داد. در آنجا تدارک ببینید.»
¹³آنها رفتند و همه چیز را همان‌گونه یافتند که به ایشان گفته بود، و پِسَخ را تدارک دیدند.
¹⁴ساعت مقرر فرا~رسید و عیسی با رسولان خود بر سفره بنشست.
¹⁵آنگاه به ایشان گفت: «اشتیاق بسیار داشتم پیش از رنج کشیدنم، این پِسَخ را با شما بخورم.
¹⁶زیرا به شما می‌گویم که دیگر از آن نخواهم خورد تا آن هنگام که در پادشاهی خدا تحقق یابد.»
¹⁷پس جامی برگرفت و شکر کرد و گفت: «این را بگیرید و میان خود تقسیم کنید.
¹⁸زیرا به شما می‌گویم که تا آمدن پادشاهی خدا دیگر از محصول مو نخواهم نوشید.»
¹⁹همچنین نان را برگرفته، شکر کرد و پاره نمود و به آنها داد و گفت: «این بدن من است که برای شما داده می‌شود؛ این را به یاد من به جا آرید.»
²⁰به همین‌سان، پس از شام جام را برگرفت و گفت: «این جام، عهد جدید است در خون من، که به‌خاطر شما ریخته می‌شود.
²¹امّا دست آن کس که قصد تسلیم من دارد، با دست من در سفره است.
²²پسر انسان آن‌گونه که مقدّر است، خواهد رفت، امّا وای بر آن کس که او را تسلیم دشمن می‌کند.»
²³آنگاه به پرسش از یکدیگر آغاز کردند که کدام‌یک چنین خواهد کرد.
²⁴نیز جدالی میانشان درگرفت در این باره که کدام‌یک از ایشان بزرگتر است.
²⁵عیسی بدیشان گفت: «پادشاهانِ دیگرْ قومها بر ایشان سروری می‌کنند؛ و حاکمانِ ایشان ’ولی‌نعمت‘ خوانده می‌شوند.
²⁶امّا شما چنین مباشید. بزرگترین در میان شما باید همچون کوچکترین باشد و رهبر باید همچون خادم بُوَد.
²⁷زیرا کدام‌یک بزرگتر است، آن که بر سفره نشیند یا آن که خدمت کند؟ آیا نه آن که بر سفره نشیند؟ امّا من در میان شما همچون خادم هستم.
²⁸«شما کسانی هستید که در آزمایشهای من در کنارم ایستادید.
²⁹پس همان‌گونه که پدرم پادشاهی‌ای به من عطا کرد، من نیز به شما عطا می‌کنم،
³⁰تا بر سفرۀ من در پادشاهی من بخورید و بیاشامید و بر تختها بنشینید و بر دوازده قبیلۀ اسرائیل داوری کنید.
³¹«ای شَمعون، ای شَمعون، شیطان اجازه خواست شما را همچون گندم غَربال کند.
³²امّا من برای تو دعا کردم تا ایمانت تلف نشود. پس چون بازگشتی، برادرانت را استوار بدار.»
³³امّا او در پاسخ گفت: «ای سرورم، من آماده‌ام با تو به زندان بروم و جان بسپارم.»
³⁴عیسی جواب داد: «پطرس، بدان که امروز پیش از بانگ خروس، سه بار انکار خواهی کرد که مرا می‌شناسی.»
³⁵سپس از آنها پرسید: «آیا زمانی که شما را بدون کیسۀ پول و توشه‌دان و کفش گسیل داشتم، به چیزی محتاج شدید؟» پاسخ دادند: «نه، به هیچ چیز.»
³⁶پس به آنها گفت: «امّا اکنون هر که کیسه یا توشه‌دان دارد، آن را برگیرد و اگر شمشیر ندارد، جامۀ خود را فروخته، شمشیری بخرد.
³⁷زیرا این نوشته باید دربارۀ من تحقق یابد که: ”او از خطاکاران محسوب شد.“ آری، آنچه دربارۀ من نوشته شده، در شرف تحقق است.»
³⁸شاگردان گفتند: «ای خداوند، بنگر، دو شمشیر داریم.» به ایشان گفت: «کافی است!»
³⁹سپس عیسی بیرون رفت و بنا‌ به عادت، راهی کوه زیتون شد و شاگردانش نیز از پی او رفتند.
⁴⁰چون به آن مکان رسیدند، به ایشان گفت: «دعا کنید تا در آزمایش نیفتید.»
⁴¹سپس به مسافت پرتاب سنگی از آنها کناره گرفت و زانو زده، چنین دعا کرد:
⁴²«ای پدر، اگر ارادۀ توست، این جام را از من دور کن؛ امّا نه خواست من، بلکه ارادۀ تو انجام شود.»
⁴³آنگاه فرشته‌ای از آسمان بر او ظاهر شد و او را تقویت کرد.
⁴⁴پس چون در رنجی جانکاه بود، با جدیّتی بیشتر دعا کرد، و عرقش همچون قطرات خون بر زمین می‌چکید.
⁴⁵چون از دعا برخاست و نزد شاگردان بازگشت، دید از فرط اندوه خفته‌اند.
⁴⁶به ایشان گفت: «چرا در خوابید؟ برخیزید و دعا کنید تا در آزمایش نیفتید.»
⁴⁷هنوز سخن می‌گفت که گروهی از راه رسیدند. یهودا، یکی از آن دوازده تن، آنان را هدایت می‌کرد. او به عیسی نزدیک شد تا وی را ببوسد،
⁴⁸امّا عیسی به او گفت: «ای یهودا، آیا پسر انسان را با بوسه تسلیم می‌کنی؟»
⁴⁹چون پیروان عیسی دریافتند چه روی می‌دهد، گفتند: «ای سرور ما، شمشیرهایمان را بَرکشیم؟»
⁵⁰و یکی از آنان غلام کاهن اعظم را به شمشیر زد و گوش راستش را برید.
⁵¹امّا عیسی گفت: «دست نگاه دارید!» و گوش آن مرد را لمس کرد و شفا داد.
⁵²سپس خطاب به سران کاهنان و فرماندهان نگهبانان معبد و مشایخی که برای گرفتار کردن او آمده بودند، گفت: «مگر من راهزنم که با چماق و شمشیر به سراغم آمده‌اید؟
⁵³هر روز در معبد با شما بودم، و دست بر من دراز نکردید. امّا این ساعتِ شماست و قدرت تاریکی.»
⁵⁴سپس او را گرفتند و به خانۀ کاهن اعظم بردند. پطرس دورادور از پی ایشان می‌رفت.
⁵⁵در میانۀ صحنِ خانه، آتشی روشن بود و جمعی گرد آن نشسته بودند. پطرس نیز در میان آنان بنشست.
⁵⁶در این هنگام، کنیزی او را در روشنایی آتش دید و به او خیره شده گفت: «این مرد نیز با او بود.»
⁵⁷امّا او انکار کرد و گفت: «ای زن، او را نمی‌شناسم.»
⁵⁸کمی بعد، کسی دیگر او را دید و گفت: «تو نیز یکی از آنهایی.» پطرس در پاسخ گفت: «ای مرد، من از آنها نیستم.»
⁵⁹ساعتی گذشت و کسی دیگر به تأکید گفت: «بی‌گمان این مرد نیز با او بود، زیرا جلیلی است.»
⁶⁰پطرس در پاسخ گفت: «ای مرد، نمی‌دانم چه می‌گویی.» هنوز سخن می‌گفت که خروس بانگ زد.
⁶¹آنگاه خداوند روی گرداند و به پطرس نگاه کرد، و پطرس سخن او را به یاد آورد که گفته بود: «امروز پیش از بانگ خروس، سه بار مرا انکار خواهی کرد.»
⁶²پس بیرون رفت و به تلخی بگریست.
⁶³آنان که عیسی را در میان داشتند، او را استهزا کرده، می‌زدند،
⁶⁴و چشمان او را بسته، می‌گفتند: «نبوّت کن و بگو چه کسی تو را می‌زند؟»
⁶⁵و ناسزاهای بسیارِ دیگر به او می‌گفتند.
⁶⁶چون صبح شد، شورای مشایخ قوم، یعنی سران کاهنان و علمای دین، تشکیل جلسه دادند و عیسی را به حضور فرا~خواندند.
⁶⁷گفتند: «اگر تو مسیحی، به ما بگو.» پاسخ داد: «اگر بگویم، سخنم را باور نخواهید کرد،
⁶⁸و اگر از شما بپرسم، پاسخم نخواهید داد.
⁶⁹امّا از این پس، پسر انسان به دست راست قدرت خدا خواهد نشست.»
⁷⁰همگی گفتند: «پس آیا تو پسر خدایی؟» در پاسخ گفت: «شما خود گفتید که هستم.»
⁷¹پس گفتند: «دیگر چه نیازی به شهادت است؟ خود از زبانش شنیدیم.‌»