برنامه مطالعه روزانه

1:1 این است سخنانی که موسی در آن سوی اردن در بیابان، یعنی در عَرَبه، مقابل سوف، بین فاران و توفِل، لابان، حَضیروت و دی‌ذَهَب، به تمامی اسرائیل گفت.
²از حوریب تا قادِش‌بَرنِع از راه کوه سِعیر، سفر یازده روزه است.
³در نخستین روز ماه یازدهم، در سال چهلم، موسی با بنی‌اسرائیل مطابق هرآنچه خداوند به او دربارۀ ایشان فرمان داده بود، سخن گفت،
⁴پس از آنکه سیحون پادشاه اَموریان را که در حِشبون ساکن بود، و عوج پادشاه باشان را که در عَشتاروت در اِدرِعی سکونت داشت، شکست داده بود.
⁵در آن سوی اردن در سرزمین موآب، موسی به شرح این شریعت پرداخته، گفت:
⁶«یهوه خدای ما، ما را در حوریب خطاب کرده، گفت: ”توقف شما در این کوه کافی است.
⁷پس برخاسته، کوچ کنید و به نواحی مرتفع اَموریان و تمامی حوالی آن در عَرَبه، در نواحی مرتفع، در دشت، در نِگِب و کنارۀ دریا، یعنی سرزمین کنعانیان، و لبنان تا رودخانۀ بزرگ که فُرات باشد، بروید.
⁸بنگرید که این سرزمین را پیش روی شما نهاده‌ام. پس داخل شده، سرزمینی را که خداوند برای پدرانتان، ابراهیم و اسحاق و یعقوب، قسم خورد که آن را به ایشان و بعد از آنها به نسل ایشان ببخشد، تصرف کنید.“
⁹«در آن هنگام به شما متکلم شده، گفتم: ”من به تنهایی نمی‌توانم متحمل شما باشم.
¹⁰یهوه خدایتان شما را کثیر گردانیده است، و اینک امروز چون ستارگان آسمان بی‌شمارید.
¹¹یهوه خدای پدرانتان شما را هزار برابر بیفزاید و مطابق آنچه به شما وعده داده است، برکت دهد.
¹²اما من چگونه به تنهایی متحمل محنت و بار و نزاعهای شما شوم؟
¹³پس برای قبایل خود مردانی حکیم و فهمیده و سرشناس برگزینید تا آنها را به ریاست بر شما برگمارم.“
¹⁴و شما در پاسخ من گفتید: ”آنچه گفتی نیکوست که انجام دهیم.“
¹⁵پس من سران قبایل شما را که مردانی حکیم و سرشناس بودند برگرفتم، و آنان را به ریاست شما نصب کردم، تا سردارانِ هزاره‌ها و سردارانِ صد‌ها و سردارانِ پنجاه‌ها و سردارانِ ده‌ها، و صاحبمنصبان در قبیله‌های شما باشند.
¹⁶در آن هنگام داورانِ شما را امر کرده، گفتم: ”دعاوی برادرانتان را بشنوید، و در میان هر کس و برادرش یا غریبی که نزد وی است، به انصاف داوری کنید.
¹⁷در داوری ظاهربینی مکنید. به کوچک مانند بزرگ، گوش فرا~دهید. از انسان مهراسید، زیرا داوری از آنِ خداست. هر دعوایی که برای شما دشوار باشد، نزد من آورید تا آن را بشنوم.“
¹⁸در آن هنگام هر چه می‌بایست انجام دهید، به شما فرمان دادم.
¹⁹«پس از حوریب عزیمت کرده، از سراسر آن بیابان بزرگ و ترسناک که شما دیدید گذشته، به راه نواحی مرتفع اَموریان رفتیم، چنانکه یهوه خدایمان به ما امر فرمود، و به قادِش‌بَرنِع رسیدیم.
²⁰آنگاه به شما گفتم: ”به نواحی مرتفع اَموریان که یهوه خدایمان به ما می‌دهد، رسیده‌اید.
²¹بنگرید که یهوه خدای شما این سرزمین را پیش روی شما نهاده است. پس برآیید و چنانکه یهوه خدای پدرانتان به شما گفته است، آن را به تصرف درآورید. ترسان و هراسان مباشید.“
²²«سپس همۀ شما نزد من آمده، گفتید: ”مردانی پیشاپیش خود بفرستیم تا این سرزمین را برای ما تجسس کنند و ما را از راهی که باید از آن برویم و شهرهایی که به آنها درمی‌آییم، خبر آورند.“
²³این سخن مرا پسند آمد، پس دوازده تن از شما، یعنی یک مرد را از هر قبیله گرفتم.
²⁴ایشان رو به سوی نواحی مرتفع نهاده، به وادی اِشکول رسیدند و آن را جاسوسی کردند.
²⁵و از میوۀ آن سرزمین به دست خود گرفته، نزد ما آوردند و ما را خبر داده، گفتند: ”سرزمینی که یهوه خدایمان به ما می‌دهد نیکوست.“
²⁶«اما شما نخواستید بروید، بلکه از فرمان یهوه خدای خود سر پیچیدید.
²⁷در خیمه‌های خود شِکوِه کرده، گفتید: ”خداوند از سرِ دشمنی، ما را از سرزمین مصر بیرون آورد تا به دست اَموریان تسلیممان کرده، هلاک سازد.
²⁸حال کجا می‌رویم؟ برادرانمان در دل ما هراس افکنده، گفته‌اند: ’این مردمان از ما بزرگتر و بلندقامت‌ترند. شهرهایشان بزرگ است و حصارهایشان سر به فلک کشیده، و عَناقیان را نیز در آنجا دیده‌ایم!“‘
²⁹آنگاه من به شما گفتم: ”مترسید و از ایشان هراسان مباشید.
³⁰یهوه خدایتان که پیشاپیش شما می‌رود، برای شما خواهد جنگید، درست همان‌گونه که در برابر دیدگانتان در مصر برای شما کرد،
³¹و نیز در بیابان، جایی که دیدید چگونه یهوه خدایتان همچون کسی که پسر خود را می‌بَرد، شما را در تمام راهی که پیمودید، می‌بُرد تا به این مکان رسیدید.“
³²با وجود این همه، به یهوه خدایتان اعتماد نکردید،
³³که شبانگاه در آتش و هنگامِ ظهر در ابر پیشاپیش شما در راه می‌رفت تا برای شما مکانی به جهت اردو زدن بجوید و راهی را که باید به آن بروید به شما بنمایاند.
³⁴«خداوند سخنان شما را شنیده، خشمگین شد و سوگند خورده، گفت:
³⁵”هیچ‌یک از مردمانِ این نسل شریر، سرزمین نیکویی را که سوگند خوردم به پدرانتان بدهم، نخواهند دید،
³⁶مگر کالیب پسر یِفُنّه. او آن را خواهد دید و من زمینی را که بر آن گام زده است، به او و به فرزندانش خواهم داد، زیرا خداوند را پیروی کامل نمود.“
³⁷خداوند به سبب شما، حتی بر من نیز خشم گرفته، گفت: ”تو نیز به آنجا داخل نخواهی شد.
³⁸یوشَع پسر نون، که به حضور تو می‌ایستد، به آنجا داخل خواهد شد. پس او را تقویت کن، زیرا اوست که آن سرزمین را به ملکیت بنی‌اسرائیل در خواهد آورد.
³⁹و اما کودکان شما که می‌گفتید به اسارت خواهند رفت، و فرزندانتان که امروز نیک و بد را تمیز نمی‌دهند، بدان‌جا در خواهند آمد. من آن را به ایشان خواهم بخشید و مالک آن خواهند شد.
⁴⁰اما شما، برگشته از راه دریای سرخ به بیابان کوچ کنید.“
⁴¹«آنگاه در پاسخ من گفتید: ”به خداوند گناه کرده‌ایم. پس رفته، مطابق هرآنچه یهوه خدایمان به ما فرمان داد، جنگ خواهیم کرد.“ سپس هر یک از شما اسلحه برگرفته عزیمت کردید که به نواحی مرتفع برآیید.
⁴²اما خداوند به من فرمود: ”ایشان را بگو نروند و نجنگند، زیرا که من در میان شما نیستم، مبادا در برابر دشمنان خود شکست بخورید.“
⁴³پس به شما گفتم، اما گوش نگرفتید، بلکه از فرمان خداوند سر پیچیدید و با گستاخی به نواحی مرتفع برآمدید.
⁴⁴آنگاه اَموریانی که در آن نواحی مرتفع ساکن بودند به مقابله با شما بیرون آمده، همچون زنبور شما را تعقیب کردند و شما را از سِعیر تا حُرما شکست دادند.
⁴⁵پس بازگشته، در حضور خداوند گریستید، اما خداوند صدای شما را نشنید و به شما گوش فرا~نداد.
⁴⁶پس روزهای بسیار در قادِش سکونت گزیدید، تمام ایامی که در آنجا به سر بردید.

28:1 شریران می‌گریزند حتی آنگاه که تعقیب‌کننده‌ای نیست، اما پارسایان همچون شیر شجاع‌اند.
²از شورشگریِ مملکت، حاکمانش بسیار می‌شوند، اما مرد فهیم و دانا استواری به بار می‌آورد.
³مرد فقیر که بر بینوایان ظلم کند، بارانی سیل‌آسا را مانَد که محصولی باقی نمی‌گذارد.
⁴آنان که به شریعت پشت می‌کنند، شریران را می‌ستایند، اما آنان که شریعت را نگاه می‌دارند، به مبارزه با ایشان برمی‌خیزند.
⁵مردمان شریر، عدالت را درنمی‌یابند، اما جویندگان خداوند همه چیز را درک می‌کنند.
⁶فقیر بودن با راستی، بِه از ثروتمند شدن با کج‌رَوی.
⁷فهیم است پسری که به رهنمود گوش می‌سپارد، اما رفیق عیاشان مایۀ ننگ پدر خویش است.
⁸هر که ثروت خویش با بهرۀ گزاف بیفزاید، آن را برای کسی می‌اندوزد که با بینوایان گشاده‌دست است!
⁹آن که از گوش فرا~دادن به شریعت سر باز زند، حتی دعایش کراهت‌آور است.
¹⁰آن که صالحان را به راه بد منحرف سازد، در چاهی که خود کنده است خواهد افتاد، اما راستان را میراث نیکو خواهد بود.
¹¹ثروتمند، در نظر خویش حکیم می‌نماید، اما بینوای خردمند مشت او را باز می‌کند.
¹²شادمانی پارسایان، فخری عظیم به بار می‌آورد؛ اما چون شریران به پا می‌خیزند، مردم خود را پنهان می‌کنند.
¹³هر که نافرمانیهای خود را بپوشاند، کامیاب نخواهد شد، اما هر که آنها را اعتراف کند و ترک نماید، رحمت خواهد یافت.
¹⁴خوشا به حال کسی که همواره می‌ترسد، اما آن که دل خود را سخت سازد، به بلا گرفتار خواهد شد.
¹⁵شیرِ غرّان و خرسِ مهاجم است، حاکم شریر بر ملت بینوا.
¹⁶حاکم بی‌فهم، استاد ظلم است، اما آن که از سود نامشروع نفرت کند، عمر خویش دراز خواهد ساخت.
¹⁷آن که دستش به خون آلوده است به گور می‌گریزد! مباد که کسی حمایتش کند.
¹⁸آن که در راستی گام برمی‌دارد، نجات می‌یابد، اما آن که راهش کج است، به یکباره سقوط می‌کند.
¹⁹آن که بر زمین خود کار کند، از نانْ سیر خواهد خورد، آن که از پی باد بدود، از فقر!
²⁰شخص امین برکت فراوان خواهد یافت، اما آن که در پی ثروت می‌شتابد، بی‌سزا نخواهد ماند.
²¹جانبداری به هیچ وجه نیکو نیست، اما هستند که به خاطر لقمه نانی بی‌انصافی می‌کنند!
²²مرد تنگ‌چشم در پی ثروت می‌شتابد، بی‌خبر که تنگ‌دستی در انتظار اوست.
²³توبیخ‌کننده در آخر محبوب‌تر از تملق‌گو خواهد بود!
²⁴آن که پدر یا مادر خود را غارت کند و گوید: «جرمی نیست»، رفیق اوباش و اراذل است.
²⁵مرد حریص، نزاع برمی‌انگیزد، اما هر که را که بر خداوند توکل کند، فراوانی خواهد بود.
²⁶نادان است آن که بر خویشتن توکل دارد، اما آن که در طریق حکمت گام بر‌دارد، در امان می‌ماند.
²⁷آن که به فقیران می‌بخشد، به ناداری گرفتار نمی‌آید، اما لعنت بسیار نصیب کسی است که چشمان بی‌شفقت دارد.
²⁸چون شریران به پا می‌خیزند، مردم خود را پنهان می‌کنند، اما چون هلاک می‌شوند، پارسایان فزونی می‌یابند.

11:1 مردی ایلعازَر نام بیمار بود. او از مردمان بِیت‌عَنْیا، دهکدۀ مریم و خواهرش مارتا بود.
²مریم همان زنی بود که خداوند را با عطر تدهین کرد و با گیسوانش پاهای او را خشک نمود. اینک برادرش ایلعازَر بیمار شده بود.
³پس خواهرانِ ایلعازَر برای عیسی پیغام فرستاده، گفتند: «سرور ما، دوست عزیزت بیمار است.»
⁴عیسی چون این خبر را شنید، گفت: «این بیماری به مرگ ختم نمی‌شود، بلکه برای تجلیل خداست، تا پسر خدا به واسطۀ آن جلال یابد.»
⁵عیسی، مارتا و خواهرش و ایلعازَر را دوست می‌داشت.
⁶پس چون شنید که ایلعازَر بیمار است، دو روز دیگر در جایی که بود، ماند.
⁷سپس به شاگردان خود گفت: «بیایید باز به یهودیه برویم.»
⁸شاگردانش گفتند: «استاد، دیری نمی‌گذرد که یهودیان می‌خواستند سنگسارت کنند، و تو باز می‌خواهی بدان‌جا بروی؟»
⁹عیسی پاسخ داد: «مگر روز، دوازده ساعت نیست؟ آن که در روز راه رود، نمی‌لغزد، زیرا نور این جهان را می‌بیند.
¹⁰امّا آن که در شب راه رود، خواهد لغزید، زیرا نوری ندارد.»
¹¹پس از این سخنان بدانها گفت: «دوست ما ایلعازَر خفته است، امّا می‌روم تا بیدارش کنم.»
¹²پس شاگردان به او گفتند: «سرور ما، اگر خفته است، بهبود خواهد یافت.»
¹³امّا عیسی از مرگ او سخن می‌گفت، حال آنکه شاگردان گمان می‌کردند به خواب او اشاره می‌کند.
¹⁴آنگاه عیسی آشکارا به آنان گفت: «ایلعازَر مرده است.
¹⁵و به‌خاطر شما شادمانم که آنجا نبودم، تا ایمان آورید. امّا اکنون نزد او برویم.»
¹⁶پس توما، که به دوقلو ملقّب بود، به شاگردان دیگر گفت: «بیایید ما نیز برویم تا با او بمیریم.»
¹⁷چون عیسی بدان‌جا رسید، دریافت چهار روز است که ایلعازَر را در قبر نهاده‌اند.
¹⁸بِیت‌عَنْیا پانزده پرتابِ تیر با اورشلیم فاصله داشت.
¹⁹یهودیانِ بسیار نزد مریم و مارتا آمده بودند تا آنان را در مرگ برادرشان تسلی دهند.
²⁰پس چون مارتا شنید که عیسی بدان‌جا می‌آید به استقبالش رفت، امّا مریم در خانه ماند.
²¹مارتا به عیسی گفت: «سرورم، اگر اینجا بودی برادرم نمی‌مرد.
²²امّا می‌دانم که هم‌اکنون نیز هر چه از خدا بخواهی، به تو خواهد داد.»
²³عیسی به او گفت: «برادرت بر خواهد خاست.»
²⁴مارتا به او گفت: «می‌دانم که در روز قیامت بر خواهد خاست.»
²⁵عیسی گفت: «قیامت و حیات مَنَم. آن که به من ایمان آوَرَد، حتی اگر بمیرد، زنده خواهد شد.
²⁶و هر که زنده است و به من ایمان دارد، به‌یقین تا به ابد نخواهد مرد؛ آیا این را باور می‌کنی؟»
²⁷مارتا گفت: «آری، سرورم، من ایمان آورده‌ام که تویی مسیح، پسر خدا، همان که باید به جهان می‌آمد.»
²⁸این را گفت و رفت و خواهر خود مریم را فرا~خوانده، در خلوت به او گفت: «استاد اینجاست و تو را می‌خواند.»
²⁹مریم چون این را شنید، بی‌درنگ برخاست و نزد او شتافت.
³⁰عیسی هنوز وارد دهکده نشده بود، بلکه همان‌جا بود که مارتا به دیدارش رفته بود.
³¹یهودیانی که با مریم در خانه بودند و او را تسلی می‌دادند، چون دیدند مریم با شتاب برخاست و بیرون رفت، از پی او روانه شدند. گمان می‌کردند بر سر قبر می‌رود تا در آنجا زاری کند.
³²چون مریم به آنجا که عیسی بود رسید و او را دید، به پاهای او افتاد و گفت: «سرورم، اگر اینجا بودی برادرم نمی‌مرد.»
³³چون عیسی زاری مریم و یهودیانِ همراه او را دید، در روح برآشفت و سخت منقلب گشت.
³⁴پرسید: «او را کجا گذاشته‌اید؟» گفتند: «سرور ما، بیا و ببین.»
³⁵اشک از چشمان عیسی سرازیر شد.
³⁶پس یهودیان گفتند: «بنگرید چقدر او را دوست می‌داشت!»
³⁷امّا بعضی گفتند: «آیا کسی که چشمان آن مردِ کور را گشود، نمی‌توانست مانع از مرگ ایلعازَر شود؟»
³⁸سپس عیسی، باز در حالی که برآشفته بود، بر سر قبر آمد. قبر، غاری بود که بر دهانه‌اش سنگی نهاده بودند.
³⁹فرمود: «سنگ را بردارید.» مارتا خواهرِ متوفا گفت: «سرورم، اکنون دیگر بوی ناخوش می‌دهد، زیرا چهار روز گذشته است.»
⁴⁰عیسی به او گفت: «مگر تو را نگفتم که اگر ایمان آوری، جلال خدا را خواهی دید؟»
⁴¹پس سنگ را برداشتند. آنگاه عیسی به بالا نگریست و گفت: «پدر، تو را شکر می‌گویم که مرا شنیدی.
⁴²من می‌دانستم که همیشه مرا می‌شنوی. امّا این را به‌خاطر کسانی گفتم که در اینجا حاضرند، تا ایمان آورند که تو مرا فرستاده‌ای.»
⁴³این را گفت و سپس به بانگ بلند ندا در‌داد: «ایلعازَر، بیرون بیا!»
⁴⁴پس آن مرده، دست و پا در کفن بسته و دستمالی گِرد صورت پیچیده، بیرون آمد. عیسی به ایشان گفت: «او را باز کنید و بگذارید برود.»
⁴⁵پس بسیاری از یهودیان که به دیدار مریم آمده و کار عیسی را دیده بودند، به او ایمان آوردند.
⁴⁶امّا برخی نزد فَریسیان رفتند و آنها را از آنچه عیسی کرده بود، آگاه ساختند.
⁴⁷پس سرانِ کاهنان و فَریسیان به مشورت نشسته، گفتند: «چه کنیم؟ آیاتِ بسیار از این مرد به ظهور می‌رسد.
⁴⁸اگر بگذاریم همچنان پیش رود، همه به او ایمان خواهند آورد، و رومیان آمده، این مکان و این قوم را از دست ما خواهند ستاند.»
⁴⁹امّا یکی از آنها، قیافا نام، که در آن سال کاهن اعظم بود، به دیگران گفت: «شما هیچ نمی‌دانید
⁵⁰و نمی‌اندیشید که صلاحتان در این است که یک تن برای قوم بمیرد، تا آنکه همۀ قوم نابود شوند.»
⁵¹امّا این سخن از خودش نبود، بلکه چون در آن سال کاهن اعظم بود، چنین نبوّت کرد که عیسی برای قوم خواهد مرد،
⁵²و نه تنها برای قوم، بلکه برای گرد آوردن و یگانه ساختن فرزندان خدا که پراکنده‌اند.
⁵³پس، از همان روز توطئۀ قتل او را چیدند.
⁵⁴از این رو عیسی دیگر آشکارا در میان یهودیان رفت و آمد نمی‌کرد، بلکه به شهری به نام اِفرایِم در ناحیه‌ای نزدیک به بیابان رفت و با شاگردان خود در آنجا ماند.
⁵⁵چون عید پِسَخ یهود نزدیک شد، گروهی بسیار از نواحی مختلف به اورشلیم رفتند تا آیین تطهیرِ قبل از پِسَخ را به جا آورند.
⁵⁶آنها در جستجوی عیسی بودند و در همان حال که در صحن معبد ایستاده بودند، به یکدیگر می‌گفتند: «چه گمان می‌برید؟ آیا هیچ به عید نخواهد آمد؟»
⁵⁷امّا سران کاهنان و فَریسیان دستور داده بودند که هر گاه کسی بداند عیسی کجاست، خبر دهد تا گرفتارش سازند.